Μια Καθημερινή Επιλογή
Υπερεαλιστικό πόδι από την Sophie de Oliveira Barata. Φωτογραφία: BBC
Κάθε πρωί ο Jozef Metelka διαλέγει ποιο από τα πόδια του θα φορέσει εκείνη τη μέρα. Αφότου έχασε το δεξί του πόδι σε ένα ατύχημα το 2009, ο αθλητής έχει χτίσει μια συλλογή από 12 προσθετικά πόδια, ειδικά σχεδιασμένα για να καλύψουν οποιαδήποτε ανάγκη του, από την ποδηλασία ως το σκι.
Το πρώτο του προσθετικό πόδι ήταν ένα βασικό μοντέλο που του επέτρεπε να στέκεται και να περπατά. Σύντομα, όμως, η συλλογή του άρχισε να μεγαλώνει. Κάθε φορά που επέλεγε ένα νέο άθλημα, διάλεγε κι ένα νέο πόδι. Αυτό, επειδή δυχτυχώς η τεχνολογία δεν επιτρέπει ακόμα τη δημιουργία ενός προσθετικού μέλους που να έχει την ευελιξία του ανθρώπινου. Έτσι, το κάθε μέλος δημιουργείται με σκοπό να καλύψει μια συγκεκριμένη ανάγκη.
Κάθε μέλος πρέπει να καλύπτει ειδικές προδιαγραφές βάρους και αντοχής, ενώ μεγάλο ρόλο παίζει και το περιβάλλον: το νερό, η λάσπη και ο πάγος έχουν διαφορετικές απαιτήσεις. Για παράδειγμα, όταν ο Jozef ζήτησε ένα μέλος για ποδηλασία, οι μηχανικοί έπρεπε να φροντίσουν το μέλος αυτό να μπορεί να περιστρέφεται στον αστράγαλο, αλλά και να αντέχει τους απότομους κραδασμούς και τα χτυπήματα που φέρνει π.χ. μία κατάβαση σε χωματόδρομο. Αντίθετα, το προσθετικό πόδι που έχει επιλέξει για τρέξιμο αποτελείται από ένα μοναδικό έλασμα από ίνες άνθρακα, ελαφρύ και άκαμπτο.
Ένα Μέλος Για Τον Καθένα
Το πόδι του Mike Shultz, φτιαγμένο από ανταλλακτικά μηχανών. Φωτογραφία: BBC
Ο Jozef δεν είναι ο μόνος που επιλέγει προσθετικά μέλη σύμφωνα με τις ανάγκες του. Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανίσει εκρηκτική ανάπτυξη τα εξειδικευμένα μέλη: από το ανθεκτικό πόδι του αγρότη David Blum, σχεδιασμένο να αντέχει τη σκληρή ζωή της φάρμας, μέχρι το πόδι του Mike Shultz που λαμβάνει μέρος σε αγώνες με μηχανές και σχεδίασε το πόδι του από ανταλλακτικά μηχανών.
Αν και δεν είναι ακόμα δυνατόν να κατασκευαστεί ένα προσθετικό μέλος που να προσφέρει όλες τις δυνατότητες του ανθρώπινου, εντούτοις η πρόκληση της σχεδίασης ενός νέου μέλους περιέχει και μία αίσθηση ελευθερίας. Όπως παρατηρεί ο Jozef, είμαστε στο μεταίχμιο του να σχεδιάζουμε μέλη που να δουλεύουν καλύτερα από τα ανθρώπινα. Ως παράδειγμα αναφέρει τη διαφωνία που εμφανίστηκε κατά τους Ολυμπιακούς του 2012 σχετικά με το αν το τεχνητό μέλος του Oscar Pistorius του προσέφερε κάποιο πλεονέκτημα απέναντι στους υπόλοιπους δρομείς. Ο Jozef πιστεύει ότι σε 5 χρόνια είναι πολύ πιθανόν οι άνθρωποι με τεχνητά μέλη να είναι εκτός ανταγωνισμού.
Δύο Δρόμοι
H Sophie de Oliveira Barata. Φωτογραφία: BBC
Οι άνθρωποι γενικά επιλέγουν ανάμεσα σε δύο οδούς: είτε κατασκευάζουν ένα τεχνητό μέλος που να μην ξεχωρίζει από το ανθρώπινο, είτε ένα που συνειδητά να δείχνει διαφορετικό.
Τον δεύτερο αυτό δρόμο έχει επιλέξει η καλιτέχνης Sophie de Oliveira Barata, που έχει δημιουργήσει μερικά από τα πιο ασυνήθιστα τεχνητά μέλη. Το στούντιό της έχει κατασκευάσει υπερεαλιστικά μέλη με φακίδες και τρίχες που δεν ξεχωρίζουν από τα ανθρώπινα, αλλά και ξεχωριστά μέλη με ενσωματωμένες ζυγαριές, κρύσταλα, καθρέπτες, κοσμήματα, μεγεθυντικούς φακούς και laser.
“Αν δεν ήταν το θέμα του κόστους”, λέει γελώντας ο Paul Carter, που έχει γεννηθεί χωρίς μέλη, “θα αγόραζα όλα τα μέλη που θέλω. Θα ήμουν η Imelda Marcos των προσθετικών.”
Rehabline — Άγγελος και Ξενοφών Χρονόπουλος, Μιχάλης Γουγής — Τεχνητά Μέλη
Υποστηρικτής της κίνησής σας
Πηγή: BBC
