Η Aimee Mullins, ολυμπιακή αθλήτρια, ηθοποιός και μοντέλο, γεννήθηκε με ατροφία των κάτω άκρων. Οι γονείς της έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα στη χρήση αμαξιδίου και στον ακρωτηριασμό ώστε να της τοποθετήσουν προσθετικά άκρα – όπως και επέλεξαν. Έτσι η Aimee υπέστη ακρωτηριασμό των δύο ποδιών της κάτω από το γόνατο, σε ηλικία ενός έτους. Από την πιο τρυφερή ηλικία έμαθε να περπατάει, να κάνει ποδήλατο και να αθλείται με προσθετικά μέλη.
Με τα cheetah blades
Από πολύ μικρή, η Aimee άρχισε να πειραματίζεται με διαφορετικά προσθετικά μέλη και τις δυνατότητές τους. Τη δεκαετία του 90, όταν η προσθετική ξεκίνησε να χρησιμοποιεί τα ανθρακονήματα, ήταν έφηβη. Υπήρξε από τους πρώτους αθλητές που δοκίμασαν αθλητικά προσθετικά μέλη από ανθρακονήματα, και η πρώτη που δοκίμασε τα περίφημα Cheetah blades, τα αθλητικά τεχνητά μέλη σε σχήμα C που δεν θυμίζουν βιολογικό πόδι και είναι πλέον τόσο διαδεδομένα στους αθλητές. Σήμερα ακόμη, η Mullins συνεχίζει να προσεγγίζει και να συνεργάζεται με επιχειρήσεις και οργανισμούς που καινοτομούν στην προσθετική για να δοκιμάζει ότι νέο υπάρχει στον κλάδο.
«Ως έφηβη, μεγάλωσα με μια εκπληκτικά αφελή πεποίθηση. Σκεφτόμουν, αυτά που θαυμάζω στις ταινίες του James Cameron, αυτά που του έφτιαχνε ο Stan Winston (σχεδιαστής τεχνικών εφέ που βραβεύτηκε με Όσκαρ), γιατί να μην τα έχω εγώ, για το σώμα μου; Πήγαινα στο μουσείο κέρινων ομοιωμάτων της Madame Tussaud και έβλεπα πόση τέχνη μπορεί να βάλει κανείς για να μιμηθεί ένα πόδι. Γιατί να μην συνδυαστεί αυτή η τέχνη με την τέχνη του Stan Winston;» Σήμερα, βλέπει εκείνο το εφηβικό της όνειρο να γίνεται σε μεγάλο βαθμό πραγματικότητα, χάρη στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και του Internet. «Με τη διάδοση του Internet, είναι πολλοί αυτοί που λένε ‘βρήκα έναν σχεδιαστή στη Silicon Valley που χρησιμοποιεί έναν εκτυπωτή 3-D για να δημιουργήσει ένα μοντέλο προσθετικού ποδιού και να το εξατομικεύσει και να το εκτυπώσει’. Υπάρχει αυτή η αίσθηση πως οι δυνατότητες έχουν επεκταθεί τόσο πολύ χάρη στην τεχνολογία, αλλά και χάρη στο γεγονός ότι πληθαίνουν όσοι δέχονται πλέον την πρόκληση να εμπλακούν σε αυτή τη διαλεκτική. Εγώ γνωρίζω σχεδιαστές μόδας, γραφίστες, επικοινωνιολόγους, ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με τη μηχανική, που δεν έχουν σχέση με την ιατρική, αλλά τους ενδιαφέρει πολύ η ιδέα να δημιουργίσουν εξαρτήματα και αξεσουάρ προσθετικής.»
Ένα από τα αγαπημένα θέματα της Aimee είναι η σχέση του σώματος με την τεχνολογία και οι «υβριδικές» μορφές που αυτό αποκτά με την «μέγεθυνση» που του παρέχει η σημερινή τεχνολογική εξέλιξη. Παραδοξολογώντας ίσως, αναφέρεται στα κινητά τηλέφωνα: «Για τους περισσότερους, το κινητό τηλέφωνο είναι τελικά ένα εξάρτημα προσθετικής. Αρκεί να το αφήσετε στο σπίτι για να νιώσετε την επίδραση της απουσίας του. Αποτελεί σημαντικό μέρος της καθημερινής σας λειτουργικότητας και ορίζει τι μπορείτε να κάνετε κάθε μέρα».
Ένα ζεύγος πόδια για ψηλά τακούνια, για την “ψηλή” Aimee
Παίζοντας με τις δικές της «υβριδικές» μορφές, διαθέτει περίπου 20 διαφορετικά ζεύγη προσθετικών ποδιών, προσαρμοσμένα σε κάθε περίσταση, που τη βοηθούν να «παίζει» με την εμφάνιση αλλά και με το ύψος της, περνώντας από το 1,60 στο 1,85, ανάλογα με τη διάθεση της ημέρας. Στη συλλογή της υπάρχουν πόδια για παπούτσια με ψηλά τακούνια, αθλητικά πόδια για τρέξιμο, ξύλινα πόδια από μια επίδειξη μόδας του d’Alexander McQueen ή γυάλινα, από τη σειρά ταινιών Cremaster του Matthew Barney. Και βέβαια τα πιο σύγχρονα βιονικά πόδια. Κάθε μέρα, επιλέγει προσθετικά πόδια με την αίσθηση ότι «συναρμολογεί» το σώμα της για εκείνη την ημέρα. Με κάθε ζευγάρι πόδια, λέει, κινείται και βλέπει τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο, αλλά και ο κόσμος έχει διαφορετική εικόνα για εκείνη κάθε φορά.
Την συγκινεί ιδιαίτερα η ιδέα πως κατ’αυτόν τον τρόπο η τεχνολογία επιτρέπει στον καθένα να είναι ο «αρχιτέκτονας της ταυτότητάς του» και πιστεύει πως στο προσεχές μέλλον θα μπορούμε να πολλαπλασιάζουμε τις ικανότητές μας – την όραση και την ακοή μας, την ταχύτητά μας κλπ, κατασκευάζοντας μια ταυτότητα που δεν θα ορίζεται από τα σωματικά μας όρια.
Με τις περίφημες ξύλινες μπότες του Alexander McQueen
Γιατί κατά την Aimee, κανείς δεν γεννιέται με αναπηρία: «Η κοινωνία είναι αυτή που κάνει τα άτομα ανάπηρα, με το να μην επενδύει επαρκώς σε αυτά ώστε να μπορέσουν να μας δείξουν την ποιότητά τους, αυτήν που τα κάνει αξιόλογα και ικανά». Δεν την ενοχλεί η ίδια η λέξη «αναπηρία»: το θέμα, κατ’αυτήν, δεν είναι να βρεθεί μια λέξη που να είναι πολιτικώς ορθή. Το πρόβλημα είναι ότι η λέξη «αναπηρία» συνδέεται στο μυαλό των πολλών με την πεποίθηση ότι ένα άτομο με αναπηρία συνεισφέρει λιγότερα στην κοινότητα και έχει μικρότερη αξία γι’αυτήν. Συμπληρώνει πως είναι πολύ πιο χρήσιμο να αναφερόμαστε στην ίδια την πάθηση – να λέμε πως κάποιος πάσχει από αυτισμό, έχει υποστεί ακρωτηριασμό ή πάσχει από παράλυση, παρά να χρησιμοποιούμε τον γενικό όρο της αναπηρίας και να δημιουργούμε έτσι μια ταυτότητα που το ίδιο το άτομο δεν ενστερνίζεται. Οι άνθρωποι σήμερα δεν θέλουν να περιθωριοποιούνται, θέλουν να δημιουργούν τη δική τους ταυτότητα και η τεχνολογία τους το επιτρέπει πολύ πιο αποτελεσματικά απ’ότι στο παρελθόν.
Η ίδια πάντως, σίγουρα δεν αισθάνεται ανάπηρη. Διηγείται πως μια φορά υπήρξε ένα άρθρο για κάποιο αθλητικό της επίτευγμα, με τίτλο “Η ανάπηρη αθλήτρια Aimee Mullins τρέχει πιο γρήγορα από του περισσότερους ανθρώπους του πλανήτη με πόδια από σάρκα και οστά». Της φάνηκε παράδοξο που ο δημοσιογράφος επέλεξε την ταυτότητα της αναπηρίας για ένα τόσο θεαματικό κατά τα άλλα επίτευγμα. «Πολλοί δημοσιογράφοι με ρωτούν, προτιμάς τον όρο handicapped, disabled ή physically challenged; Εγώ τους απαντώ πως ελπίζω να με αναφέρουν απλώς με το όνομά μου. Αλλά αν θέλουν οπωσδήποτε να περιγράψουν την ιδιαιτερότητά μου, μπορούν να πουν πως έχω υποστεί ακρωτηριασμό κάτω από το γόνατο και στα δυο πόδια».
Στο ερώτημα ποια προσθετικά πόδια λείπουν από τη συλλογή της, δεν θα έπρεπε τελικά να εκπλαγεί κανείς που η απάντηση της Aimee εμπνέεται από την τεχνολογία και τα νεώτερα επιτεύγματά της, όπως είναι τα drones: «Θα ήθελα προσθετικούς πυραύλους για να πετάω ή να αιωρούμαι. Θα ήταν τέλειο. Ονειρεύομαι επίσης συχνά ότι φοράω πόδια που τρέχουν μόνα τους».
ΠΗΓΕΣ
http://www.cnn.com/2010/OPINION/03/09/mullins.beyond.disability/index.html
