Το Ottobock X3 του Ryan
O Ryan Fitzpatrick σηκώνει το δεξί μπαντζάκι του παντελονιού του και ξαφνικά η λέξη «προσθετικό πόδι» φαίνεται ελλιπής για να περιγράψει το τεχνητό του μέλος.
“Είναι ένα Ottobock X3,” λέει ο Ryan, που πηγαίνει στο λύκειο.
Ο σωστός όρος για να το περιγράψει κανείς, λέει, είναι «προσθετικό κάτω άκρο ελεγχόμενο με μικροϋπολογιστή». Πριν από 15 χρόνια, θα έβλεπε κανείς τέτοια τεχνητά άκρα μόνο σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας με πρωταγωνιστή κάποιον βιονικό ήρωα. Το 2021 όμως, η τεχνολογία έχει φτάσει να προτείνει πολύ προηγμένα προσθετικά κάτω άκρα, σαν αυτό του Ryan.
“Τα προηγούμενα 14-15 χρόνια είχα υδραυλικό γόνατο,” λέει ο Ryan. “Μπορούσα να κάνω πολλά και με εκείνο. Αλλά από τότε που άλλαξα και δοκίμασα αυτό, όλα άλλαξαν.”
Ο Ryan φορτίζει το πόδι του κάθε νύχτα, όταν το αφαιρεί για να κοιμηθεί. Το βγάζει επίσης όταν κάνει ντους, αν και δεν είναι απαραίτητο, αφού το πόδι είναι αδιάβροχο. Αυτό του έχει φανεί πολύ χρήσιμο όταν βρέχει. Ακόμη καλύτερα όμως, μπορεί να ρυθμίσει το πόδι για κολύμβηση, για σκι, για να ανεβαίνει σκάλες, για να περπατά με την όπισθεν.
“Ουσιαστικά, όποια κίνηση μπορείς να φανταστείς, την ελέγχεις με ένα app στο τηλέφωνό σου,” λέει ο Ryan.
Ένα προσθετικό πόδι για όλες τις δραστηριότητες
Πράγματι, αυτός ο φανταστικός νεαρός κάνει σχεδόν τα πάντα με το X3 του. Το φθινόπωρο τρέχει με την ομάδα cross country του New Fairfield, όπου ζει. Τον χειμώνα κολυμπά για την ομάδα το σχολείο του. Την άνοιξη αγωνίζεται στον στίβο.
Το μεγάλο του πάθος πάντως είναι το μπάσκετ με αναπηρικό αμαξίδιο. Είναι μία από τις λίγες δραστηριότητες που κάνει χωρίς το Ottobock X3.
Η ζωή του Ryan ξεκίνησε με μια τραγωδία: Είναι ο μόνος που επέζησε από την τρίδυμη κύηση της μητέρας του, μετά τον τοκετό τον Ιανουάριο του 2005. Ο ίδιος γεννήθηκε χωρίς πόδι, από το γόνατο και κάτω. Δεν αισθανόταν διαφορετικός όταν ήταν μικρούλης, με τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια και τους γονείς του. Τριών χρονών έτρεξε τον πρώτο του αγώνα δρόμου. Στην πρώτη δημοτικού άρχισε να προπονείται στο λακρός και στο ποδόσφαιρο. Ακολούθησε το μπάσκετ. Επιπλέον, έχει συμμετάσχει δυο φορές σε αγώνες τριάθλου.
Ο προπονητής του στο δημοτικό θυμάται πως ερχόταν, όπως και τα μεγαλύτερα αδέρφια του, και έτρεχε σε ένα πρόγραμμα που υπήρχε για τα παιδιά της γειτονιάς. Ήταν το παιδί που δεν το έβαζε ποτέ κάτω και τους έφερνε γλυκά στο τέλος κάθε προπονητικής σαιζόν: καλός αθλητής και καλό παιδί ταυτόχρονα.
Στίβος με το Ottobock X3
Ο Ryan τρέχει με την ομάδα του σχολείου, πιο πολύ για τον εαυτό του, για να κρατά τη φόρμα του, κι επειδή του αρέσει η παρέα. “Συνήθως είναι δύσκολο να ακολουθήσω τον ρυθμό τους. Είναι πιο πολύ σαν να κάνω την ατομική μου προπόνηση στο πλαίσιο μιας ωραίας ομάδας,“ λέει. Οι συναθλητές του τον συμπαθούν επειδή κάνει πλάκα για το πόδι του, αλλά και γιατί απαντά σοβαρά σε όποιον του κάνει κάποια σοβαρή ερώτηση, όσο δύσκολη κι αν είναι.
Στον στίβο αγωνίζεται στα 800 μέτρα και ρίχνει ακόντιο και δίσκο. Έχει μάθει να διαχειρίζεται το πόδι του όταν ιδρώνει και μπορεί να του δημιουργήσει ερεθισμούς ή όταν καμιά φορά βγαίνει απρόσμενα: το βγάζει, το στεγνώνει, το ξαναφορά και συνεχίζει.
Μπάσκετ με ειδικό αμαξίδιο
Πριν από 3 χρόνια, o Ryan ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ με αμαξίδιο στο πλαίσιο μιας ομάδας παικτών που έρχονται ακόμη κι από γειτονικές πολιτείες. Κάθε μήνα συμμετέχουν σ’ένα τουρνουά, ταξιδεύοντας σε άλλες πόλεις. Η ομάδα του έφτασε πέρσυ στο εθνικό πρωτάθλημα.
Παρόλο που τα αμαξίδια είναι τροποποιημένα για το παιχνίδι, ο Ryan λέει πως στην αρχή δυσκολεύτηκε. Με το προσθετικό του πόδι είχε παίξει πολύ μπάσκετ όρθιος, και ήταν καλός στο να βάζει καλάθια. Τώρα όμως πρέπει να σουτάρει από πιο χαμηλά. Αυτό ήταν μια πρόκληση για τον Ryan, όπως και το να κάνει τρίπλες ενώ παράλληλα χειριζόταν το αμαξίδιο. Τώρα που συνήθισε, ελπίζει να καταφέρει να πάρει μια υποτροφία σε κάποιο από τα κολλέγια που έχουν ομάδες μπάσκετ με αμαξίδιο.
Ως τώρα έχει γνωρίσει αρκετούς από τους πρωταθλητές του αθλήματος. “Μου έδωσαν πολύ καλές συμβουλές,” λέει. “Ο Steve Serrio, ο Matt Scott, ο Patrick Anderson. Ο Pat και ο Steve είναι ο Kobe και ο Michael Jordan του μπάσκετ με αμαξίδιο. Είναι φοβερά γρήγοροι με το αμαξίδιο και κάνουν κάτι σουτ για τρίποντα απίστευτα. Ο τρόπος που αντιλαμβάνονται το γήπεδο είναι τρέλα. Αλλά για μένα ο καλύτερος απ’όλους είναι ο προπονητής μου, ο Ryan Martin. Έχει χάσει κι αυτός το πόδι του. Έχει πετύχει τόσα πολλά και μας έχει δώσει τόσες ευκαιρίες. Όποια ερώτηση έχω για το μπάσκετ, σ’αυτόν πηγαίνω να μου τις λύσει.”
“Συνέχισε να κινείσαι”
“Όταν είσαι νέος και δεν μπορείς να ακολουθήσεις τον ρυθμό των άλλων, όταν σε κοιτάζει ο κόσμος, σίγουρα αυτό σε αναστατώνει αρκετά,” λέει ο Ryan. “Αλλά όταν έχεις την υποστήριξη των φίλων, της οικογένειας, και της ομάδας σου, το ξεχνάς. Αισθάνεσαι πως ταιριάζεις κι εσύ. Το μόνο που έχω να πω είναι, συνέχισε να κινείσαι. Μη αφήνεις να σε πάρει από κάτω. Με την αναπηρία μπορεί να έρθουν και ευκαιρίες. Σκέψου τα θετικά για να βρίσκεις ενέργεια για τα δύσκολα.”