Μανίλα, Φιλιππίνες. Η Patsy Zobel έχει φτάσει στην κορυφή του Κιλιμάντζαρο, έχει πάει στην Αρκτική και στην Ανταρκτική, κι έχει κάνει καταδύσεις στα Γκαλαπάγκος. Το 2012 νίκησε τον καρκίνο. Το 2017 έσπασε τον γοφό της από μια πτώση στην ιππασία. Κι όμως τίποτα δεν την πτόησε. Ούτε καν ο πρόσφατος ακρωτηριασμός ενός ποδιού κι ενός πέλματος…
Το δηλητηριώδες κοχύλι
Πριν από δύο χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2020, ενώ η πανδημία άρχιζε να φαίνεται στον ορίζοντα, η Patsy βρισκόταν στο νοσοκομείο, σε κώμα, ενώ οι γιατροί της έδιναν πιθανότητα 3% να ζήσει. Κι όλ’αυτά εξαιτίας ενός δηλητηριώδους θαλάσσιου σαλιγκαριού που πάτησε σε μια παραλία του Σιαργκάο, όπου είχε πάει συμμετέχοντας σε μια φιλανθρωπική αποστολή.
Η Patsy νόμιζε πως είχε πατήσει αχινό -όπως της είχε συμβεί αρκετές φορές ως τότε- και συνέχισε κανονικά την μέρα της παρά τον πόνο. Ωστόσο, στο τέλος της μέρας υπέφερε από ασυνήθιστη υπνηλία, ενώ το πόδι της πολύ σύντομα άρχισε να μαυρίζει. Αυτή τη φορά, ήταν φανερό πως δεν αρκούσε ένα κλασικό αντιβιοτικό και παυσίπονα για να συνέλθει. Η Patsy μεταφέρθηκε κατεπειγόντως στο τοπικό νοσοκομείο, κι από εκεί στη Μανίλα. Έφτασε στο νοσοκομείο της Μανίλα ενώ είχε αρχίσει να έχει οργανική ανεπάρκεια και η ζωή της κρεμόταν από μια κλωστή.
Ο ακρωτηριασμός
Η Patsy έμεινε σε τεχνητό κώμα. Είχε δυσκολίες στην αναπνοή και χρειάστηκε τραχειοτομία. Μπήκε σε μηχανική υποστήριξη της καρδιάς. Τα άκρα της μαύρισαν καθώς το αίμα της δεν κυκλοφορούσε σωστά, λόγω της μόλυνσης από το δηλητηριώδες σαλιγκάρι. Ενώ τα χέρια της άρχισαν να συνέρχονται, για τα πόδια δεν υπήρχε άλλη διαφυγή παρά ο ακρωτηριασμός του αριστερού ποδιού και των δακτύλων του δεξιού ποδιού της.
Όταν ξύπνησε η Patsy, αντιμετώπισε την κατάσταση με ψυχραιμία. Συνειδητοποίησε σχεδόν αμέσως πως είχε περάσει πολύ κοντά από τον θάνατο. Το κορμί της ήταν εξουθενωμένο από την τοξίνη, το ανοσοποιητικό της σχεδόν ανύπαρκτο, οι περισσότεροι μύες είχαν ατροφήσει – ακόμη και η σκέψη της ήταν αργή, λέει. Η περίοδος της αποκατάστασης προμηνυόταν εξαιρετικά δύσκολη. Και τότε ήρθε η πανδημία. To νοσοκομείο άρχισε να δέχεται μόνο περιστατικά covid και η οικογένεια της Patsy χρειάστηκε να μετατρέψει το σαλόνι σε δωμάτιο νοσοκομείου, όπου έμπαιναν μόνο οι νοσοκόμες της και ο γιατρός της. Υπό αυτές τις συνθήκες χρειάστηκε να τα ξαναμάθει όλα – από το να πιάνει το μολύβι μέχρι να σηκώνεται από το πάτωμα μόνη της.
Τα προσθετικά άκρα
Το κολόβωμα της Πάτσυ έπρεπε να θρέψει για να μπορεί να χρησιμοποιήσει τεχνητό μέλος. Αν και ανυπομονούσε, η πανδημία την υποχρέωσε να τα κάνει όλα αργά: η τοπική Ottobock την ενημέρωσε πως τα γραφεία της στη Γερμανία ήταν κλειστά λόγω της πανδημίας, ενώ δεν επιτρεπόταν ακόμη να την επισκεφτεί κανένας άλλος εκτός από την θεράπουσα ομάδα της. Ο προσθετικός θα έπρεπε να περιμένει. Η Patsy σήμερα χαίρεται που ήρθαν έτσι τα πράγματα, γιατί αυτό της έδωσε την ευκαιρία να δυναμώσει και στο κολόβωμα τον απαραίτητο χρόνο για να θρέψει.
Πάντα αισιόδοξη, η Patsy πίστευε πως απλώς θα φορούσε τα προσθετικά της και θα περπατούσε με άνεση. Βεβαίως η πραγματικότητα είναι διαφορετική:
«Την πρώτη φορά που σου εφαρμόζουν το τεχνητό μέλος, αν η θήκη δεν ταιριάζει απόλυτα, ο πόνος είναι αβάσταχτος. Η ομάδα της Ottobock μου έλεγε: ‘Μην τα παρατάς. Πρέπει να παραπονιέσαι! Πρέπει να μας λες πού πονάς για να κάνουμε προσαρμογές, κι έπειτα περισσότερες προσαρμογές, όσες χρειάζονται’. Βλέπεις τη σιλικόνη και τα επιθέματα και δεν μπορείς να πιστέψεις πως θα πονάει! Όμως το κολόβωμα έχει τόσα νεύρα, εξαιρετικά ευαίσθητα, και το οστό χτυπάει τη θήκη, οπότε εγώ χρειάστηκα πολλές προσαρμογές.»
Οι επισκέψεις στον προσθετικό ήταν τακτικές, μέχρι που μια μέρα το προσθετικό πόδι εφάρμοζε άψογα! «Τώρα νιώθω σαν να μην φοράω τίποτα. Φοράω και μια κάλτσα σιλικόνης για να μην γλυστράει όταν το χρησιμοποιώ. Όσο σκέφτομαι πως υπάρχουν άνθρωποι που κουράζονται με τις προσαρμογές και τα παρατάνε και καταλήγουν να μην χρησιμοποιούν το προσθετικό τους πόδι επειδή είναι πολύ επώδυνο…»
Και τώρα πώς κολυμπάνε;
Από τα πρώτα πράγματα που ήθελε να κάνει η Patsy ήταν να μπει στο νερό. Δοκίμασε να κολυμπήσει με το προσθετικό της πέλμα– αλλά αυτό αποκολλήθηκε κι άρχισε να επιπλέει. Έτσι η Patsy ζήτησε στον προσθετικό της να την προμηθεύσει με ένα πτερύγιο κολύμβησης.
«Για αρχή, θα έλεγα να δούμε πώς θα περπατάς» πρότεινε ο γιατρός, αλλά εκείνη επέμεινε πως χρειαζόταν άμεσα ένα τεχνητό μέλος κολύμβησης. Και το απέκτησε. Ο ορθοπεδικός της βρισκόταν σε κατάσταση… απελπισίας: «Κι αν θελήσω να ξαναπαίξω γκολφ; Κι αν θέλω να κάνω σκι;»
H Patsy δεν το έβαλε κάτω. Σήμερα έχει ένα προσθετικό πόδι για την καθημερινή της δραστηριότητα, ένα με πτερύγιο για κολύμβηση, κι ένα τεχνητό πόδι κατάλληλο για βόλτες στη φύση και άλλες αθλητικές δραστηριότητες. «Όταν ταξιδεύω προγραμματίζω ποιο πόδι να πάρω μαζί μου. Όλα γίνονται πιο αργά, χρειάζομαι περισσότερο χρόνο προγραμματισμού… Αν πάρω μαζί μου δύο πόδια, για παράδειγμα, είναι σημαντικό βάρος για τις αποσκευές μου!»
Διαφορετικοί ακρωτηριασμοί στα πόδια, διαφορετικά προσθετικά
Στο πόδι που διασώθηκε με ακρωτηριασμό των δαχτύλων του, η Patsy φορά ένα πολύ απλό προσθετικό. Το να βρίσκει ζευγάρια παπουτσιών που να ταιριάζουν και στα δύο προσθετικά μέλη είναι σκέτη πρόκληση! Κι όμως, κατάφερε να φορέσει ως και μπότες του σκι και να κατέβει μια απαιτητική πλαγιά, με όλη την οικογένεια να ζητωκραυγάζει, ενώ η ίδια έκλαιγε από συγκίνηση…
Η Patsy δεν θυμάται να έχει κλάψει ποτέ από απελπισία. Βεβαίως, θυμώνει και απογοητεύεται πολλές φορές. «Πάρε για παράδειγμα το ντους. Δεν μπορείς απλά να βγάλεις το πόδι σου και να μπεις για ντους. Πρέπει όλα να είναι σχεδιασμένα, πού είναι το σαπούνι, η πετσέτα, το τηλέφωνο του ντους – τέτοια χαζά πράγματα! Οπότε πρέπει να βεβαιωθώ, πριν ξεκινήσω, τα έχω όλα για να κάνω ντους; Αλλιώς μπορεί να χρειαστεί να συρθώ στο πάτωμα για να πάω να πάρω ότι μου λείπει!».
Ένας μικρός στόχος κάθε μέρα
Η υποστήριξη της οικογένειάς της και η συνειδητοποίηση πως επιβίωσε από μια κατάσταση που θα μπορούσε να της είχε κοστίσει τη ζωή, δίνουν δύναμη στην Patsy να το παλεύει. Εξάλλου έχει μια μεγάλη κόρη και δυο μικρότερα αγόρια, και γι’αυτά και μόνο αξίζει κάθε αγώνας. Η Patsy συνοψίζει την εμπειρία της ως εξής:
«Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να πω πως το ατύχημα ήταν μια εύκολη πρόκληση. Θυμάμαι πως ένιωθα ανήμπορη… Στην εντατική έζησα την απόλυτη έλλειψη ελέγχου του σώματός μου και εξαρτιόμουν απόλυτα από τις νοσοκόμες και τους γιατρούς για να κάνω οτιδήποτε.
Η ομάδα των γιατρών και των νοσοκόμων με διαβεβαίωναν πως θα έκαναν ότι ήταν στο χέρι τους για να με βοηθήσουν – όμως ήταν απαραίτητο να βρω προσωπικό κίνητρο για να κάνω το δικό μου μέρος της προσπάθειας.
Έβαλα στόχο να μπορέσω να πάω τον γιο μου στο κολλέγιο έξι μήνες αργότερα και να είμαι παρούσα σε αυτή την φάση της ζωής του.»
Η ομάδα αποκατάστασης της Patsy ενστερνίστηκε αυτόν τον στόχο κι άρχισε να της βάζει ημερήσιους στόχους. Ο πρώτος ήταν να καταφέρει να σηκώσει το χέρι της! Κάθε πρωί, θεραπευτής έθετε τον ημερήσιο στόχο: «κράτησε ένα μπαλάκι», «σφίξε το μπαλάκι», «γύρνα πλευρό». Όταν μετά από ώρες η Patsy τα κατάφερνε, όλοι την ζητωκραύγαζαν. Κάθε μέρα τελείωνε με την Patsy να νιώθει εξαντλημένη αλλά χαρούμενη και περήφανη για την εξέλιξή της.
Έξι μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 2020, ενάντια σε κάθε προγνωστικό, η Patsy συνόδευσε τον γιο της στο κολλέγιο. Επίσης επέστρεψε στο Siargao για να συνεχίσει την φιλανθρωπική της δράση. Τα παιδιά εκεί, την φωνάζουν Santa Cyborg…
