Ένα τεχνητό μέλος που επαναχρησιμοποιείται σαν λάμπα. Φωτογραφία: Mammothcurious, ETSY
Πολλοί ακρωτηρισθέντες συγκεντρώνουν, στη διάρκεια της ζωής τους, έναν μεγάλο αριθμό τεχνητών μελών που δεν χρησιμοποιούν πια – λόγω φθοράς, λόγω αντικατάστασης από κάποιο πιο προηγμένο μοντέλο, ή (για τους νεώτερους) λόγω της σωματικής τους ανάπτυξης. Τι γίνεται με όλα αυτά τα παλιά τεχνητά μέλη;
Υπάρχουν κάποιοι δημιουργικοί χρήστες που δεν θέλουν να αποχωριστούν το τεχνητό τους μέλος και αποφασίζουν να το τροποποιήσουν και να το χρησιμοποιήσουν με κάποιο νέο, αντισυμβατικό και δημιουργικό τρόπο. Οι περισσότεροι απλά τα κρατούν στο βάθος της ντουλάπας και στο τέλος κάποια στιγμή τα πετούν. Λίγοι γνωρίζουν πως υπάρχει η δυνατότητα ανακύκλωσής τους.
Πράγματι, τα τεχνητά μέλη μπορούν σε κάποιες περιπτώσεις να επιστραφούν στο κέντρο ορθωτικής/προσθετικής που θα φροντίσει να επαναχρησιμοποιηθούν, αν αυτό είναι εφικτό, ή να τα ανακυκλώσει. Στην περίπτωση της επαναχρησιμοποίησής τους από άλλους χρήστες, τα προσθετικά μέλη αποσυναρμολογούνται στα ειδικά τους μέρη, καθαρίζονται και αποστειρώνονται πριν επαναχρησιμοποιηθούν. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ωστόσο, η νομοθεσία δεν επιτρέπει την προώθησή τους σε νέους χρήστες. Στην Αγγλία για παράδειγμα, τα μεταχειρισμένα τεχνητά μέλη θεωρούνται “βιολογικώς επικίνδυνα” (biohazard) και δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίησή τους εντός Ε.Ε. Στις ΗΠΑ, υπολογίζεται ότι οι πιθανές νομικές και υγειονομικές συνέπειες της δωρεάς μεταχειρισμένου τεχνητού μέλους σε κάποιον άλλο είναι τόσες, που οδηγούν τους περισσότερους χρήστες να πετούν τις προσθετικές συσκευές τους στα σκουπίδια.
Μια λύση που ξεπερνά τα νομικά και υγειονομικά εμπόδια, είναι η δωρεά σε κάποια από τις διεθνείς φιλανθρωπικές οργανώσεις που παραλαμβάνουν τα μεταχειρισμένα τεχνητά μέλη και τα προωθούν σε ακρωτηριασθέντες σε πολύ φτωχές χώρες, οι οποίοι δεν έχουν οικονομική δυνατότητα να προμηθευτούν οι ίδιοι νέα προσθετικά άκρα.
Ο Tom Williams, ιδρυτής της Legs4Africa. Φωτογραφία: Legs4Africa Instagram
Ίσως η πιο γνωστή φιλανθρωπική οργάνωση ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης τεχνητών μελών είναι η βρετανική Legs4Africa, που επισκευάζει, επανασυναρμολογεί και στέλνει μεταχειρισμένα τεχνητά μέλη σε φτωχές χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου.
Η Legs4Africa δημιουργήθηκε από τον επαγγελματία φωτογράφο Tom Williams. Ο Williams ήταν σε αποστολή στην Gambia, όταν γνώρισε έναν ακρωτηριασμένο άνδρα που χρειαζόταν ένα προσθετικό πόδι. Χωρίς να ξέρει τίποτε για τα τεχνητά μέλη, ο Williams πήρε κάποια μέτρα από τον άνδρα και μέσω γνωστών του που εργάζονται στο χώρο της υγείας στην Αγγλία, βρήκε ένα μεταχειρισμένο τεχνητό μέλος που φαινόταν κατάλληλο. Στο επόμενο ταξίδι του, ο Williams πήρε το προσθετικό μέλος μαζί του και το χάρισε στον άνδρα. “Άλλαξε η ζωή του και αυτή ολόκληρης της οικογένειάς του. Το προσθετικό πόδι σήκωσε ένα τεράστιο βάρος από τους ώμους τους“, λέει ο Williams.
Αυτή ήταν η αρχή της οργάνωσης Legs4Africa. Καθώς η ιστορία της δωρεάς έγινε δημοσίως γνωστή, ο Williams άρχισε να λαμβάνει εκατοντάδες μηνύματα από Άγγλους χρήστες προσθετικών μελών που ήθελαν να δωρίσουν τα παλιά τεχνητά τους μέλη. Έτσι συγκέντρωσε σύντομα περίπου 500 προσθετικές / ορθωτικές συσκευές και τις έστειλε σε ένα νοσοκομείο της Gambia. Το προσωπικό του νοσοκομείου ανέλαβε να τα αποσυναρμολογήσει και να τα ταιριάξει ξανά σε ακρωτηριασθέντες, η ζωή των οποίων έγινε έτσι πιο ανεξάρτητη και δραστήρια. Από τότε, η Legs4Africa έχει στείλει περισσότερα από 3.000 μεταχειρισμένα προσθετικά μέλη στη Γκάμπια, στην Τανζανία και στη Ζάμπια, ενώ σήμερα δραστηριοποιείται σε συνολικά 6 αφρικανικές χώρες όπου τα ατυχήματα, οι πόλεμοι και ασθένειες όπως ο διαβήτης ευθύνονται για έναν αυξανόμενο αριθμό ακρωτηριασμών.
Ο Williams παραδέχεται πως δεν είχε την πρόθεση να ξεκινήσει μια φιλανθρωπική οργάνωση. Κατάλαβε όμως πως μπορούσε να βοηθήσει πάρα πολύ κόσμο με κάτι που θεωρούνταν “απόρριμμα” στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, ανακάλυψε ότι οι περισσότεροι ακρωτηριασμένοι, έχοντας πλήρη συνείδηση της διαφοράς που έκανε στη ζωή τους ένα τεχνητό μέλος, εύχονται να μπορέσουν να δώσουν την ίδια ευκαιρία σε κάποιον άλλον.
